Περί Κατακρίσεως (Μέρος 2ο)

Νά ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τόν ἄλλον καί νά μή πικραίνεσθε λόγῳ ἐγωισμοῦ. Ἡ ταπείνωσις εἶναι ἀσφαλής ὁδηγός· δέν ἀφήνει τόν ἔχοντα ταύτην νά προσκρούσῃ εἰς ὑφάλους ἀπροσεξίας καί νά συντριβῇ· ἀλλά ὡς ὁδηγός φωτεινός ὁδηγεῖ ἀπταίστως ἐπί τοῦ ἀσφαλοῦς.

Ὁ ἐγωισμός εἶναι τό κάκιστον τῶν κακῶν· αὐτός μᾶς δημιουργεῖ ὅλα τά σφάλματα, μέ τούς ἀνυποτάκτους λογισμούς. Φοβηθῆτε αὐτόν καί προσπαθεῖτε νά ἀπαλλαγῆτε ἐξ αὐτοῦ, καθ᾿ ὅτι ὅσον μένει μέσα μας ἀκτύπητος, τόσον θά μᾶς πληγώνῃ μέ ἀναλόγους πόνους.

Παρακαλῶ μή κατακρίνετε ὁ ἕνας τόν ἄλλον, διότι εἶναι πέρα γιά πέρα ἐγωισμός· ἄς δικαιολογῇ ὁ ἀδελφός τοῦ ἀδελφοῦ τό σφάλμα, καί τοῦτο εἶναι μαρτυρία ταπεινώσεως καί ἀγάπης. Αὐτός ὁ ἀδελφός πού πράττει αὐτό θά εὕρῃ πολλήν τήν χάριν τοῦ Θεοῦ· ἐκεῖνος ὅμως πού κρίνει καί σκανδαλίζει τόν πλησίον του, πρέπει νά γνωρίζῃ ὅτι ὄχι χάριν δέν θά εὕρῃ, ἀλλά καί ἄν κάτι ἔχῃ θά τό χάσῃ, διά νά μάθῃ τό μάθημα τῆς ταπεινώσεως διά τοῦ παθήματος.

Φοβηθῆτε περισσότερον τήν ἐσωτερικήν κατάκρισιν, τήν διά τῶν λογισμῶν· καί τοῦτο, διότι δέν ἔρχεται εἰς τό φῶς διά τοῦ προφορικοῦ λόγου, ὅπου ἐνδέχεται νά διορθωθῇ ἐκ τοῦ ἀκούοντος ταύτην. Προσέξατε, λέγω, τήν ἔνδοθεν κατάκρισιν, πού ἀνεπαισθήτως μᾶς ἐνοχοποιεῖ θανασίμως καί μᾶς ὑστερεῖ τήν ζωήν τῆς θείας χάριτος καί μᾶς προσφέρει ὡς ποτόν πικρότατον, τήν ψυχικήν νέκρωσιν.

Πόσα καί πόσα δέν μᾶς λέγουν τό ἱερόν Εὐαγγέλιον καί οἱ Πατέρες περί κατακρίσεως. Κάλλιον πεσεῖν ἐξ ὕψους, παρά ἐκ γλώσσης.

Εὔχομαι ἡ ἀγάπη καί ἡ ἀκατακρισία νά βασιλεύσουν εἰς πάσας τάς ἐκδηλώσεις μεταξύ σας, ὥστε τό Ἅγιον Πνεῦμα νά ἀναπαύεται εἰς τάς ψυχάς σας.

7η. Ἡ πεῖρα ἔδειξε, ὅτι χωρίς νά ἀπολογηθῇ ὁ κατηγορούμενος, ὅταν κατακρίνεται, ἀδικεῖται· ὡς λέγει καί τό ἱερόν Εὐαγγέλιον: "Μή ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τόν ἄνθρωπον, ἐάν μή ἀκούσῃ παρ᾿ αὐτοῦ πρότερον καί γνῷ τί ποιεῖ;" ( Ἰωάν. 7,51).

Ἐάν δέν προσέξωμεν, συσσωρεύονται κατακρίσεις πολλαί καί τότε χρειάζεται μετάνοια· πόσας φοράς δέν μετανοεῖ ὁ ἄνθρωπος, διότι ὡμίλησε; Ἄς ἐνθυμηθῶμεν τούς λόγους τοῦ ἀββᾶ Ἀρσενίου: "Ὁσάκις ὡμίλησα, μετενόησα· ὁσάκις ἐσιώπησα, ποτέ δέν μετενόησα".

Ἐάν ψηλαφῶντας πλανώμεθα πολλάκις, πόσον μᾶλλον ἀπό τά λόγια τῶν ἀνθρώπων· διά τοῦτο χρειάζεται μεγάλη προσοχή, διότι ὁ διάβολος ὠρύεται νά μᾶς καταπίῃ· ὡς τά χερουβείμ τά πολυόμματα ὀφείλει ὁ χριστιανός νά εἶναι· διότι ἡ κακία ἔχει πληθυνθῆ σφόδρα, ἰδίως τῆς κατακρίσεως τό πταῖσμα, ὡς "ψωμί καί τυρί"· ὁ Θεός νά μᾶς καθαρίσῃ καί ἐξαγιάσῃ εἰς δόξαν Του.

"Μή ἐπιδυέτω ὁ ἥλιος ἐπί τῷ παροργισμῷ τοῦ ἀδελφοῦ σου" (Ἐφεσ. 4,26), δηλαδή νά μήν εἶναι κανείς ὀργισμένος καί θυμωμένος ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ του, μέχρι τό βασίλεμα τοῦ ἡλίου.

Εἴδατε ἐκεῖνο τόν ἀδελφό, πού ἦταν ἀμελής καί ράθυμος, πού δέν κατέβαινε στίς ἀγρυπνίες καὶ δέν ἔκανε τά καθήκοντά του, πού τόν ἤξεραν οἱ ἀδελφοί καί τόν εἶχαν σάν ἀμελῆ ἀδελφό; Ὅταν ἀρρώστησε λοιπόν καί πλησίαζε ἡ ὥρα τοῦ θανάτου, μαζεύτηκαν οἱ ἀδελφοί ν᾿ ἀκούσουν κάτι νά ὠφεληθοῦν ἤ νά τόν παρηγορήσουν ἤ μήπως ἤθελε κάτι νά τούς εἰπῇ, ἀλλά τόν εἶδαν χαρούμενο, φαιδρό. Ἕνας ἀδελφός σκανδαλίσθηκε καί λέγει: "Μά τί βλέπουμε σέ σένα, ἀδελφέ; Χαρούμενο σέ βλέπουμε ἐνῷ πλησιάζεις τό θάνατο; Μά ἐμᾶς ὁ λογισμός μᾶς λέγει ὅτι δέν ἤσουν βιαστής ἄνθρωπος καί πῶς ἔχεις αὐτό τό θάρρος καί αὐτό τό χαρούμενο πρόσωπο; Ποῦ στηρίζεις αὐτό τό πρᾶγμα;" "Ναί, ἀδελφοί, λέγει, πράγματι ἤμουν ἀμελής ἄνθρωπος καί δέν ἐκπλήρωνα τά καθήκοντά μου. Ἀλλά ἕνα καλό κατώρθωσα, μέ τή χάρι τοῦ Θεοῦ, τό νά μή κατακρίνω κανένα ἀδελφό καί νά μή τόν σκανδαλίσω· καί πρίν βασιλεύσῃ ὁ ἥλιος, ποτέ δέν ἄφησα τήν καρδιά μου νά ἔχῃ κάτι ἐναντίον κανενός ἀδελφοῦ τῆς μονῆς. Καί ἐπειδή δέν ἔκρινα κανένα ἀδελφό, πιστεύω ὅτι δέν θά μέ κρίνῃ καί μένα ὁ Θεός, διότι εἶπε: "Μή κρίνετε, ἵνα μή κριθῆτε" (Ματθ. 7,1)· καί ἐφ᾿ ὅσον ἐγώ δέν ἔκρινα, δέν θά κριθῶ". Ἐθαύμασαν οἱ ἀδελφοί καί εἶπαν: "Ἀδελφέ, πολύ εὔκολα ἐσύ βρῆκες τόν δρόμο τῆς σωτηρίας". Καί πέθανε ὁ ἀδελφός μέ πολλή χαρά.

Βλέπετε πῶς οἱ Πατέρες ἀγωνιζόντουσαν; Πῶς ἔβρισκαν τόν δρόμον τῆς σωτηρίας;

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ

ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ

ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

ΠΑΤΡΙΚΑΙ   ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ

ΕΚΔΟΣΙΣ:ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ

ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ