Περί Θλίψεων, Πόνων καί Κόπων Μέρος 6ο
19η. Διά τήν λύπην πού ἔχεις εἰς τήν ψυχήν σου ἕνεκεν τῶν ἁμαρτιῶν, καλόν εἶναι καί ὠφέλιμον· μόνον ὅταν σέ ὁδηγῇ εἰς τήν ἀπόγνωσιν, τότε εἶναι καθαρῶς δαιμονικόν. Ἀμέσως νά στρέφεσαι πρός τήν ἐλπίδα καί νά λέγῃς: «Ἐφ᾿ ὅσον μετανοῶ δι᾿ ὅλα, ἐλπίζω ὅτι ὅλα μοῦ εἶναι συγκεχωρημένα. Δέν ὑπάρχει ἁμάρτημα νικῶν τήν εὐσπλαχνίαν τοῦ Θεοῦ. Ὅσον μεγάλα καί ἄν εἶναι τά ἁμαρτήματα, ἀφοῦ προσεγγίσουν τῇ μετανοίᾳ, διελύθησαν. Ὦ βάθος ταπεινώσεως, ἀνεξικακίας καί εὐσπλαχνίας τοῦ Κυρίου».
Ἄς λάβουν θάρρος, ὅλοι ὅσοι ὑπάρχουν βαρυποινῖται, ὅτι ὑπάρχει Θεός, ὁ ὁποῖος οὐ λογίζεται ὅ,τι κακόν καί ἄν πράξωμεν πρός Αὐτόν· συγχωρεῖ πᾶσαν ἁμαρτίαν, μόνον νά μετανοήσωμεν εἰλικρινά. Ὑπόμεινε, παιδί μου, τάς δοκιμασίας καί εὖ σοι γένηται· ὑπομονή, ναί, ὑπομονή, καί αὕτη θά μᾶς ἀνοίξῃ τάς πύλας τοῦ παραδείσου.
20η. Μέσα εἰς τάς θλίψεις ὑπάρχει ὁ Χριστός καί εἰς τήν ἀνάπαυσιν τό πνεῦμα τοῦ διαβόλου. Εἰς αὐτήν τήν τραγικήν δοκιμασίαν πού ἐπέρασεν ὁ Γέροντάς μου Ἰωσήφ, πόσον ἠσθάνετο τόν Χριστόν! Ἐνῷ εἰς ἄλλους ἡ ὥρα τῆς προσεγγίσεως τοῦ θανάτου προξενεῖ τρόμον καί φόβον, αὐτός τῷ ἔρωτι τοῦ Χριστοῦ διετέλει. Τί θαῦμα τοῦτο! «Ὁ Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. 13,8).
21η. Ἡ θλῖψις εἶναι ὄργανον, ἐργαλεῖον, τό ὁποῖον κρατεῖ ὁ Θεός εἰς τό χέρι Του· καί Αὐτός μόνος τό ἐργάζεται, καθώς Τοῦ ὑπαγορεύει ἡ ἄπειρος σοφία Του. Εἰς τόν κάθε ἄνθρωπον διαφοροτρόπως τό ἐργάζεται, ἀναλόγως τῆς ἀνάγκης πού ἔχει ἕκαστος.
Ἡ θλῖψις μέ τήν ποικιλομορφία της ἐξαγνίζει καί ἁγιάζει τόν ἄνθρωπον ἐκεῖνον, πού μέ σοφίαν καί γνῶσιν τήν δέχεται· δηλαδή κάθε θλῖψις τοῦ χριστιανοῦ εἶναι θεία ἐπίσκεψις ἔχουσα σκοπόν τήν σωτηρίαν αὐτοῦ καί τήν ἀποστέλλει ἡ γλυκυτάτη δεξιά τοῦ οὐρανίου μας Πατρός, ἄν καί ἀπαρέσκεται ἡ φύσις μας εἰς τήν τοιαύτην, καθώς καί τά πικρά φάρμακα ἀπαρέσκουν εἰς τόν ἀσθενοῦντα.
Ἐάν ἡ θλῖψις δέν εἶχε καμμίαν σχέσιν μέ ἡμᾶς, πάντως θά εἴχαμε τήν μοῖραν τοῦ ἑωσφόρου· διότι καί ἐκεῖνος εὑρισκόμενος εἰς τό ὕψος τῆς δόξης καί τῆς ἀναπαύσεως, ἐλησμόνησε τήν μεγαλειότητα τοῦ Θεοῦ καί τήν ἑαυτοῦ σμικρότητα καί ἀδυναμίαν· «στήσω τόν θρόνον μου ἐπί τῶν νεφελῶν καί ἔσομαι ὅμοιος τῷ Ὑψίστῳ». Καί ταῦτα διανοηθέντα, κάτω τόν ἔρριψεν ὁ Θεός· καί ὁ πρώην ἀνατέλλων φωτεινότατος ἄγγελος, γέγονε δαίμων, Σατανᾶς, διάβολος, τό βρωμερώτερον ἐκ τῶν δημιουργημάτων τοῦ Θεοῦ, οὐχί τῇ φύσει, διότι ὁ Θεός ὅλα λίαν καλά τά ἐποίησεν, ἀλλά τῇ προαιρέσει πονηρός καί ἀντάρτης!
Ὁ διάβολος διασπείρει μέσα εἰς τάς οἰκογενείας τήν μεμψιμοιρίαν, τήν ἀπαρέσκειαν, τήν ζήλειαν, τήν ἰσχυρογνωμοσύνην, κλπ καί οὕτω ὑπάρχει εἰς πολλάς οἰκογενείας ἕνα πρόσωπον, πού θά διαταράσσῃ τήν εἰρήνην, τήν γαλήνην καί τήν χαράν τῆς οἰκογενείας.
Αὐτή ἡ κακή σπορά δέν ἔλειψε καί μέσα εἰς τήν τοῦ Κυρίου ἱεράν οἰκογένειαν, ὅπου εἶχε δημιουργήσει ἐπί τῆς γῆς διά τήν μέλλουσαν σωτηρίαν, δηλαδή ἐν μέσῳ τῶν ἱερῶν μαθητῶν Του· ὁ Ἰούδας ὁ Ἰσκαριώτης, σπόρος θεοκτόνος!
Ὁ διάβολος σπείρει τόν σπόρον ἐν μέσῳ του σίτου· καί εἰς τάς συνοδείας τῶν μοναχῶν τό τοιοῦτον ὑπάρχει· ὄχι, ὅτι τό πρόσωπον αὐτό εἶναι κακόν, ἀλλά ἔχοντας τάς ἀδυναμίας αὐτάς, μεμψιμοιρίαν, ζήλειαν κλπ, γίνεται ἕνα ὄργανον, διά νά διαταράσσῃ τήν εἰρήνην καί ἡσυχίαν τῶν ἄλλων.
Ὅλα αὐτά μαρτυροῦν ὅτι εἴμεθα ἐξόριστοι τῆς ἀληθινῆς πατρίδος μας, εὑρισκόμενοι εἰς τά σωφρονιστήρια, ἔνθα ἐξασκεῖται ἡ παιδεία Κυρίου· καί ὅσοι εὑρεθοῦν διά τῆς παιδείας εὐδόκιμοι, εἰσάγονται πάλιν εἰς τήν οὐράνιον πατρικήν κληρονομίαν λαμβάνοντες καί πάλιν τήν χαθεῖσαν υἱοθεσίαν των, ἄξιοι νά κληρονομήσουν τόν Θεόν. Ὅσοι μείνουν ἀπαίδευτοι, ὡς ἐγώ, καί δέν ἀναγνωρίσουν τήν παιδείαν, ἀλλά διά τῶν ἔργων των ἀναδειχθοῦν νόθοι, ἀποδιώκονται ὡς ἀνάξιοι τῆς υἱοθεσίας, εἰς ἥν ἀπέβλεπεν ἡ παιδεία Κυρίου καί καταδικάζονται. Ὁ ἀγαθός Θεός καί Πατήρ ἡμῶν νά μᾶς ἀξιώσῃ μετά τῶν εὐδοκίμων, τῶν λαβόντων τήν υἱοθεσίαν, εἰς αἰῶνας αἰώνων. Ἀμήν.
22α. Παιδί μου, κάνε ὑπομονήν εἰς ὅλα, διότι ὁ μισθός πολύς. Μή κοιτάζῃς τό βάρος τῶν θλίψεων, ἀλλά ἀναμέτρα τήν ἀνταπόδοσιν· τό μικρόν τῆς θλίψεως αἰώνιον βάρος δόξης σοῦ ἐπιφυλάσσει εἰς τους οὐρανούς· διά τοῦτο ἔδει σε χαίρειν καί ὄχι θλίβεσθαι. Εὐχαρίστει τόν καλόν μας Θεόν εἰς πάντα καί μή δείχνῃς εἰς τόν ἐχθρόν μας ἀνυπομονησίαν, διότι περισσότερον ἐπιπίπτει κατά σοῦ, ὅπως τό τεῖχος τῆς ὑπομονῆς εἰς τό τέλος κατεδαφίσῃ.
23η. Διά τήν ἐσωτερικήν σου λύπην καί τό πένθος, ἄν εἶναι ὠφέλιμα ἤ ὄχι, σοῦ λέγω: εἶναι λίαν ὠφέλιμα, διότι σέ συγκρατοῦν ἀπό τήν ἁμαρτίαν· ἰδίως ἀπό τήν προσπάθειαν καί ἡδονήν τοῦ κόσμου, ὡς ἀλλότρια τοῦ Θεοῦ.
Ναί, ἀλλά καί ἐδῶ χρειάζεται διάκρισις· νά μή βγαίνουν ἔξω τοῦ ὁρίου, διότι κατόπιν γίνονται βλαβερά. Ἰδού ἕνα σημεῖον: Ὅταν πενθῇς ἀναλογιζόμενος τάς παλαιάς ἁμαρτίας σου καί τό πένθος ἐξέλθῃ τοῦ κανονικοῦ ὁρίου, καταλήγει εἰς τήν ἀπόγνωσιν καί κατόπιν θεωρεῖς τόν Θεόν ἀδυσώπητον τιμωρόν, ὅπερ ἄτοπον· διότι ὁ Θεός παιδεύει ὡς πατέρας καί τό ἐννοεῖ οὕτως ὁ χριστιανός, ὅταν δέν βγῇ ἔξω τοῦ ὁρίου.
Διά τοῦτο ὑπέρ πάντων ἡ διάκρισις· διότι μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό ὑπερβολάς καί ἀπό ἐλλείψεις.
Ὅταν σέ καταλαμβάνη ἀπόγνωσις, γύριζε τό φύλλον καί ἀναλογίζου: Ἐάν ὁ Θεός ἐκέλευσε τοῖς ἀνθρώποις ἀφιέναι τοῖς συνανθρώποις αὐτῶν τά παραπτώματα ἑβδομηκοντάκις ἑπτά κάθε ἡμέραν, πόσον μᾶλλον θά ἀφήσῃ ἕνας ἄπειρος εἰς τήν εὐσπλαχνίαν Θεός; Ποῖος μετενόησε καί δέν ἐσώθη; Ποῖος εἶπε τό «ἥμαρτον» καί δέν συνεχωρήθη; Τίς ἔπεσε καί ἐζήτησε βοήθειαν καί δέν ἐσηκώθη; Τίς ἔκλαυσε καί δέν παρεκλήθη ἀπό τόν Θεόν; «Ἐάν ὑμεῖς, λέγει ὁ Κύριος, πονηροί ὄντες οἴδατε δόματα ἀγαθά διδόναι τοῖς τέκνοις ὑμῶν, πόσῳ μᾶλλον ὁ πατήρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς δώσει ἀγαθά τοῖς αἰτοῦσιν Αὐτόν;» (Ματθ. 7,11).
Μᾶς παιδεύει ὁ οὐράνιος μας Πατήρ ὄχι διά νά ἀπογνώσωμεν, ἀλλά διά νά μετανοήσωμεν καί νά διορθωθῶμεν.
Ὅταν παρανοήσωμεν τήν ἔννοιαν τῆς παιδείας, καταλήγομεν εἰς τήν ἀπόγνωσιν καί ἐν συνεχείᾳ θεωροῦμεν τόν οὐράνιον Πατέρα χωρίς ἔλεος τιμωρόν, ὅπερ ἄτοπον· συνάμα συνεχομένη ὑπό μίαν τοιαύτην ἐπήρειαν, ἀδύνατον νά παρακληθῇ ἡ ψυχή. Ὅταν λοιπόν ὑγιῶς κρατήσωμεν τήν ἔννοιαν τῆς παιδείας τῶν θλίψεων, ἀκολουθεῖ πολλή θεϊκή παρηγορία. Ἰδού λοιπόν, παιδί μου, ὑπό ποῖον τρόπον τό πένθος καί ἡ λύπη ὠφελοῦν ἤ ὄχι.
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ
ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΠΑΤΡΙΚΑΙ ΝΟΥΘΕΣΙΑΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ:ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΘΕΟΥ