Τὸ πνεῦμα τῶν παλαιῶν Ἁγιορειτῶν. Ἀπὸ τὴν Ἀσκητικὴ καὶ Ἡσυχαστικὴ Ἁγιορείτικη Παράδοση

Εἶ­πε Γέρων: «Γε­νι­κά οἱ πλη­ρο­φο­ρί­ες γιά τήν ζωή τῶν πα­λαι­ῶν πα­τέ­ρων εἶ­ναι πο­λύ λί­γες, για­τί πα­λαιά δέν ὑ­πῆρ­χε αὐ­τό τό πνεῦ­μα τῆς ἐ­ξε­ρε­ύ­νη­σης τῆς προ­σω­πι­κῆς ζω­ῆς. Ἦ­ταν ὁ κα­θέ­νας προ­ση­λω­μέ­νος στόν ἀ­γῶ­να του καί νά ἤ­ξε­ραν κά­τι οἱ ὑπο­τα­κτι­κοί, δέν τό ἔ­λε­γαν, τό κρα­τοῦ­σαν σάν μυ­στι­κό. Μόνο σέ μία πνευ­μα­τι­κή ἐ­πα­φή μέ ἄλ­λους πα­τέ­ρες μπο­ροῦ­σαν νά ποῦν κά­τι. Ἦ­ταν ἴ­διον τῶν πα­τέ­ρων αὐ­τή ἡ μυ­στι­κό­τη­τα τοῦ προ­σω­πι­κοῦ ἀ­γῶ­νος, ὁ φό­βος γιά τήν προ­βο­λή καί τήν ὑ­περ­βο­λή, τόν ἔ­παι­νο, τήν ἀν­θρω­πα­ρέ­σκεια. Δέν ἤ­θε­λαν νά χά­σουν αὐ­τά πού μέ τό­σο κό­πο προ­σπα­θοῦ­σαν νά κερ­δί­σουν».

Εἶ­πε Γέρων: «Ἦρ­θα τό 1936 στό Ἅ­γιον Ὄ­ρος. Γνώ­ρι­σα τόν Ὅ­σιο Σι­λουα­νό, τόν π. Σω­φρό­νιο καί τόν πα­πα–Τύχωνα. Τότε δέν ἦ­ταν μό­νο ὁ Σι­λουα­νός, ἀλ­λά ὑ­πῆρ­χαν πολ­λοί Σι­λουα­νοί.

»Ἡ κα­λο­γε­ρι­κή θέ­λει ἀ­γῶ­να, βί­α. Ὁ χει­ρό­τε­ρος ἐ­χθρός εἶ­ναι ὁ ἑ­αυ­τός μας. Ἡ με­γα­λύ­τε­ρη κα­τα­στρο­φή γιά τό νέ­ο μο­να­χό εἶ­ναι νά γυ­ρί­ζη ἀ­πό δῶ καί ἀ­πό κεῖ».

Εἶ­πε Γέ­ρων: «Ὅ­λοι οἱ πα­λαι­οί εἶ­χαν τήν ξε­νι­τεία­ ὡς μο­να­χι­κή ὑ­πο­χρέ­ω­ση. Σή­με­ρα ἐ­μεῖς οἱ νε­ώ­τε­ροι γυ­ρί­σα­με αὐ­τή τήν σε­λί­δα, τά ἔ­χου­με ξε­πε­ρά­σει αὐ­τά καί ξε­κι­νᾶ­με ἀ­πό πιό με­τά. Ἐ­κτός πάν­τα ἀ­πό ἐ­λα­χί­στους πού ἀ­γω­νί­ζον­ται».

Εἶ­πε Γέρων: «Πα­λαιά, ὅ­ταν πή­γαι­να σέ κά­ποι­ο Μο­να­στή­ρι καί ἔ­βλε­πα το­ύς πα­λαι­ο­ύς πα­τέ­ρες, μέ ἔ­πια­νε δέ­ος. Ἐ­μεῖς τώ­ρα ὑ­στε­ροῦ­με. Πα­λαιά, δέν ὑ­πῆρ­χαν δρό­μοι, καί ὅμως ὑ­πῆρ­χε κα­λύ­τε­ρη ἐ­πι­κοι­νω­νί­α με­τα­ξύ τῶν πα­τέ­ρων. Ὅ­που πη­γα­ί­να­με μέ τά πό­δια βα­δί­ζα­με καί συ­ναν­το­ύ­σα­με καί ἄλ­λους πα­τέ­ρες πού ὡ­δοι­πο­ροῦ­σαν. Οἱ δρό­μοι ζη­μί­ω­σαν τό Ἅ­γιον Ὄ­ρος· ἔ­πρε­πε νά τό ἀ­φή­σουν ὅ­πως ἦ­ταν. Ὅ­ποι­ος ἀ­γα­ποῦ­σε τήν ἁ­πλή ζωή, ἄν καί κο­πι­α­στι­κή, θά ἐρ­χό­ταν, θά τά ἔ­βγα­ζε πέ­ρα καί θά συ­νε­χι­ζό­ταν ἡ πα­ρά­δο­ση. Μέ το­ύς δρό­μους αὐ­ξή­θη­καν οἱ προ­σκυ­νη­τές, καί τώ­ρα, γιά νά σέ φι­λο­ξε­νή­σουν τά Μο­να­στή­ρια, χρει­ά­ζε­ται δι­α­δι­κα­σί­α. Πα­λαιά, ὅ­που πή­γαι­νες σέ κρα­τοῦ­σαν. Ὅ­σο μπο­ροῦ­με νά ζοῦ­με ἁ­πλά καί τα­πει­νά, χω­ρίς πο­λυ­τέ­λει­ες καί νά μή βγα­ί­νου­με στόν κό­σμο. Αὐ­τό εἶ­ναι ἀ­σφά­λεια. Ὅ­ταν κα­νε­ίς βγῆ στόν κό­σμο, ζη­μι­ώ­νε­ται. Τό ἔ­ξω ἔ­φα­γε πολ­λο­ύς μο­να­χο­ύς».